Sołtys to osoba, która odgrywa kluczową rolę w życiu polskiej wsi. Wielu z nas zastanawia się, jak długo trwa kadencja sołtysa i jakie są jego obowiązki. Przyjrzyjmy się bliżej tej ważnej funkcji w lokalnej społeczności.
Jak długo trwa kadencja sołtysa w Polsce?
W Polsce kadencja sołtysa trwa 5 lat. Okres ten został ujednolicony w 2018 roku, gdy wprowadzono zmiany w ustawie o samorządzie gminnym. Wcześniej długość kadencji mogła się różnić w zależności od gminy.
Warto zaznaczyć, że sołtys może pełnić swoją funkcję przez wiele kadencji z rzędu, o ile cieszy się zaufaniem mieszkańców. Nie ma ograniczeń co do liczby kadencji.
Kadencja sołtysa rozpoczyna się z dniem wyboru i kończy z dniem wyboru nowego sołtysa. W przypadku wcześniejszego zakończenia kadencji, np. z powodu rezygnacji, przeprowadza się wybory uzupełniające.
Jakie obowiązki ma sołtys w swojej wsi?
Sołtys pełni ważną rolę w życiu wiejskiej społeczności. Do jego głównych obowiązków należy:
- Reprezentowanie mieszkańców wsi przed władzami gminy
- Organizowanie zebrań wiejskich i wykonywanie uchwał
- Dbanie o porządek i bezpieczeństwo we wsi
- Zbieranie podatków i opłat lokalnych
Sołtys często jest też pierwszym kontaktem dla mieszkańców w sprawach urzędowych. Pomaga wypełniać wnioski i formularze. Ciekawostką jest, że w niektórych wsiach sołtys nadal używa tradycyjnej pieczęci z godłem.
Na co dzień sołtys ”trzyma rękę na pulsie” lokalnych spraw. Wie, co w trawie piszczy i zna każdy kąt swojej wsi.
Kiedy i jak odbywa się wybór sołtysa?
Wybór sołtysa odbywa się zazwyczaj co cztery lata, podczas zebrania wiejskiego. Termin ustala rada gminy, a mieszkańcy są informowani o nim z wyprzedzeniem. Ciekawostką jest, że w niektórych miejscowościach tradycyjnie wybory organizuje się tuż po żniwach.
Proces wyboru obejmuje:
- Zgłaszanie kandydatów przez mieszkańców
- Prezentację programów przez kandydatów
- Tajne głosowanie
- Liczenie głosów przez komisję skrutacyjną
Sołtysem zostaje osoba z największą liczbą głosów. W przypadku remisu, przeprowadza się drugą turę. Po wyborze, nowy sołtys składa ślubowanie przed radą gminy.
Co może spowodować skrócenie kadencji sołtysa?
Kadencja sołtysa może zostać skrócona z różnych powodów. Utrata zaufania mieszkańców to częsta przyczyna. Jeśli sołtys nie wywiązuje się z obowiązków lub działa na szkodę wsi, mieszkańcy mogą wnioskować o jego odwołanie. Ciekawostka: w niektórych gminach wystarczy 1/10 mieszkańców, by złożyć wniosek o referendum w sprawie odwołania sołtysa.
Rezygnacja z funkcji to kolejny powód skrócenia kadencji. Sołtys może zrzec się stanowiska z przyczyn osobistych lub zdrowotnych. Czasem po prostu „ma dość” i rzuca papierami na stół wójta.
Utrata praw wyborczych automatycznie kończy kadencję. Może to nastąpić w wyniku prawomocnego wyroku sądu.
Jak mawiali starsi: „Kto ma wioskę na sumieniu, niech się nie pcha na stanowisko”.
Sołtys pełni kluczową rolę w społeczności wiejskiej, reprezentując interesy mieszkańców i dbając o rozwój lokalny. Kadencja sołtysa trwa zazwyczaj 4 lata, choć w niektórych gminach może być dłuższa lub krótsza. Wybory na to stanowisko odbywają się w sposób demokratyczny, dając mieszkańcom wsi realny wpływ na zarządzanie ich najbliższym otoczeniem. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak Ty mógłbyś przyczynić się do rozwoju swojej miejscowości?